Ayurveda. Dosha's. Vata. Pitta. Kapha. Zij die zich in gezondheid interesseren, hebben deze begrippen vast al eens gehoord, maar wat is Ayurveda nou precies? Hoe werkt het, en wat kan het voor jou betekenen?
Wat is Ayurveda?
Ayurveda is een term uit het Sanskriet en betekent vrij vertaald: ‘Kennis van het leven’.
Ayurveda is een Indiase levenswijze en geneeskundig systeem dat meer dan 5000 jaar wordt beoefend en daardoor kan worden bestempeld als de oudste geneeswijze die de mens kent. In het oude India bestond er voor de Ayurvedische zieners (Rishis) geen werkelijke scheiding tussen het materiële, mentale en spirituele niveau. Lichaam en geest zijn met elkaar verbonden en genezing in Ayurveda gaat dan ook van dit grondbeginsel uit.
Ayurveda behandelt het leven in zijn geheel en combineert fysieke, psychische, mentale en spirituele aspecten met het doel lichaam, geest en ziel in evenwicht te brengen en zo in de eerste plaats ziektes te voorkomen en – zo nodig – te genezen. Ayurveda is door de WHO officieel als geneeswijze erkend, en biedt dankzij haar holistische visie vaak oplossingen waar de westerse geneeskunde te kort schiet.
De leer van de dosha's
Ayurveda stelt dat alles in het universum, zowel in de mens als daarbuiten, bestaat uit de vijf elementen. Deze vijf elementen van de stoffelijke natuur zijn: ether, lucht, vuur, water en aarde. Zo is het uiterlijk universum terug te vinden in een innerlijk universum. De vijf elementen manifesteren zich in het menselijk lichaam via de Tri-dosha: de drie bio-energieën Vata, Pitta en Kapha. Afhankelijk van de individuele dosha-verdeling worden verschillende ayurveda-types, de zogenaamde constitutietypes of dosha-types, onderscheiden. Je type ligt vanaf de geboorte vast en verandert nauwelijks in de loop van het leven. Onze constitutie bepaalt onze lichaamsbouw, evenals onze vaardigheden en voorkeuren. Hoe meer we erin slagen te leven volgens onze constitutie en onze persoonlijke dosha-balans te bewaren, hoe beter het met ons zal gaan. Als daarentegen ongezonde leefgewoonten de dosha-balans verstoren, raken we verwijderd van ons natuurlijk evenwicht, onze aangeboren basisconstitutie, en worden we ziek.
Help, je dosha's zijn uit balans, wat nu?
Om ons persoonlijk evenwicht te herstellen, bevelen ayurvedische artsen naast therapeutische behandelingen ook eenvoudige maatregelen aan, zoals een gezonde dagelijkse routine en voedingsgewoontes, die iedereen zelf ter harte kan nemen en kan toepassen. De types Vata, Pitta en Kapha hebben elk hun eigen (voedings)behoeften en als je weet welke die zijn, kun je je eigen natuurlijke evenwicht herstellen en bewaken. Voor zo'n levensstijl-/voedingsconsult kan je terecht bij een Ayurvedisch therapeut.